Zabytki i historia Pomorza

W południowym ambicie archikatedry znajdują się dwa baldachimy o wyjątkowej wartości historycznej i artystycznej. Duży baldachim, jedwabny, wyszywany złotymi i srebrnymi nićmi pochodzi z 1716 roku. Podniebie o wymiarach 2 x 1,45 m wypełnia haft z herbem Oliwy – drzewo oliwne, z którego wyłania się Matka Boża z Dzieciątkiem. Baldachim poddano restauracji w 1925 roku. Legenda z nim związana przypisuje autorstwo dzieła królowej szwedzkiej Krystynie, córce Gustawa Adolfa, którego wojska dokonały rabunku klasztoru i kościoła. Baldachim miał jakoby być symboliczną formą zadośćuczynienia krzywd poniesionych przez klasztor od Szwedów. Przeczy temu wyhaftowany rok – 1716. Królowa Krystyna zmarła w Rzymie w 1689 roku, dwadzieścia siedem lat wcześniej niż wskazana w aplikacji sygnatura. Jej związki z Oliwą doszukiwać się można jedynie z osobą opata Michała Antoniego Hackiego, który był jej kapelanem przed objęciem urzędu w Oliwie.

Z połowy XVII wieku pochodzi mały baldachim. Jest on bogato zdobiony złotem, srebrem i perłami. Kolorowy jedwab użyty w aplikacjach pojawia się w różnych odcieniach czerwieni i zieleni. Na podniebiu w ozdobnym medalionie wyszyty jest monogram IHS. Całość kompozycji dopełniają wyhaftowane narzędzia męki Pańskiej i monogramy Maryi. Mały baldachim jest dziełem cystersa oliwskiego Johanna Flemminga (zm. 1653 r.). Wspaniałe hafty tego rodzaju wykonywały także norbertanki z Żukowa, benedyktynki z Żarnowca a także brygidki z Gdańska. Część ich dorobku obejrzeć można w muzeum archidiecezjalnym w Oliwie.